شرایط نگه داری گل حسن یوسف در خانه | صفر تا صد نگه داری از حسن یوسف

گل حسن یوسف یک گیاه زینتی محبوب با برگ‌های رنگارنگ و متنوع است که در محیط‌های آپارتمانی و باغچه‌ای رشد می‌کند. این گیاه از خانواده نعنائیان بوده و به نور غیرمستقیم و آبیاری منظم نیاز دارد تا شاداب و پرطراوت باقی بماند.

روش نگهداری گل حسن یوسف

آبیاری

وقتی برای اولین بار حسن یوسف را می‌کارید، چه در باغچه و چه در گلدان، باید آب زیادی به آن بدهید تا جایی که خاک اشباع شود، اما در ادامه نگهداری حسن یوسف باید فقط زمانی به گیاه آب بدهید که خاک گیاه رو به خشکی رفته باشد. به‌عبارت دقیق‌تر خاک حسن یوسف باید مرطوب باشد و بیش‌از حد خیس نشود، چون ریشه‌های این گیاه در صورت خیس ماندن مستعد پوسیدگی است. البته که ناگفته نماند چه در نگهداری گل حسن یوسف و چه در نگهداری سایر گیاهان آپارتمانی آبیاری بیش‌از حد و غرقاب کردن گیاه یک حرکت اشتباه بوده و باعث پوسیدگی ریشه‌های گیاه می‌شود.

حسن یوسفی که در گلدان کاشته شده باشد نسبت به گیاهی که در باغچه کاشته شده باشد آب بیشتری طلب می‌کند. ازاین‌رو اگر برای نگهداری حسن یوسف گلدان را انتخاب کرده‎اید در طول فصل‌های گرم سال، مرتبا خاک آن را با فرو کردن انگشت‌تان داخل خاک چک کنید تا گیاه تشنه نماند.

نور مورد نیاز برای نگهداری گل حسن یوسف

حسن یوسف در زادگاه اصلی خود اکثرا در سایه است به همین خاطر باید در خانه نیز شرایطی مثل محل زندگی‌اش فراهم کنید و آن را از آفتاب مستقیم دور نگه دارید.

نکته‌ای که در نگهداری از حسن یوسف باید به آن توجه داشته باشید این است که آن را به‌هیچ‌وجه در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید، چون نور مستقیم و شدید باعث می‌شود تا برگ‌های حسن یوسف بسوزد و رنگ‌های چشم نواز برگ‌ها محو شود. همچنین ممکن است لبه برگ‌ها قهوه‌ای شود یا لکه‌های بی‌رنگی روی برگ ایجاد شود.

باتوجه به آنچه گفته شد، بهترین محل برای حسن یوسف جایی است که نور صبح را دریافت کند و در بعداز ظهر در سایه بماند، زیرا آفتاب بعدازظهر بسیار قوی‌تر از آفتاب صبح است و به گیاه آسیب می‌زند. با این کار گیاه هم نور طبیعی خورشید را دریافت می‌کند و هم سایه دلخواهش را می‌گیرد تا رنگ برگ‌ها حفظ شود.

اگر شرایط ایجاد سایه در بعداز ظهر را ندارید می‌توانید سراغ گونه‌هایی از حسن یوسف بروید که طاقت آفتاب بعداز ظهر را داشته باشند. ازاین‌جهت بهتر است قبل از تهیه این گیاه از محل نگهداری و گونه‌ای از این گیاه که قصد خریدش را دارید آگاهی لازم را کسب کنید.

دمای مناسب برای نگهداری حسن یوسف

حسن یوسف یک گیاه گرمسیری است پس قاعدتا گرما را دوست دارد. این گیاه می‌تواند دمایی بین 21 درجه تا 37 درجه را تحمل کند و با فصل‌های گرم مشکلی ندارد، اما درباره سرما کم طاقت است، به‌طوری‌که وقتی دمای هوا به 10 درجه سانتی‌گراد برسد این گیاه طاقتش را از دست می‌دهد.

اگر برای نگهداری از گل حسن یوسف گلدان را انتخاب کرده‌اید، بهترین کار این است که در زمان سرما گلدان را به محلی گرم نورگیر با نور غیرمستقیم منتقل کنید.

رطوبت مورد نیاز برای نگهداری گل حسن یوسف

حسن یوسف به محیطی مرطوب نیاز دارد، محیطی که سطح رطوبت آن متوسط باشد؛ ازاین‌رو اگر محیطی که برای نگهداری حسن یوسف انتخاب کرده‌اید به‌اندازه کافی مرطوب نیست، از تکنیک های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی استفاده کرده و میزان رطوبت محیط را به بالای 50 درصد برسانید.

خاک مناسب برای نگهداری از حسن یوسف

خاک مناسب برای نگهداری از گل حسن یوسف خاکی است که زهکشی عالی داشته باشد، ازاین‌رو موقع خرید خاک برای گیاه حتما به این نکته توجه داشته و خاکی با زهکشی عالی برای آن تهیه کنید.

اگر هم فکر می‌کنید خاک فعلی گیاه‌تان زهکشی مناسبی ندارد، می‌توانید با اضافه کردن پرلیت به ترکیبات خاک زهکشی آن را بهبود دهید.

کوددهی

در طول نگهداری از گل حسن یوسف بهتر است در فصل‎های بهار و تابستان ماهی یکبار به آن کود بدهید. در فصل‌های پاییز و زمستان نیز گیاه نیاز به کوددهی نداشته و نباید به آن کود بدهید، چون حسن یوسف در این فصل‌ها در حال استراحت است. کود مناسب برای حسن یوسف یک کود مایع متعادل است، البته برای داشتن برگ‌هایی بزرگ و خوش‌رنگ بهتر است از کودی استفاده کنید که سطح نیتروژن بالایی دارد.

هرس کردن حسن یوسف

حسن یوسف گیاهی پر شاخ و برگ است. ازاین‎رو اگر می‎خواهید این گیاه مرتب و پرپشت رشد کند، باید ساقه‌های پایینی گیاه را هرس کنید.

برای هرس کردن حسن یوسف، ساقه‌های پایینی آن را با یک قیچی استریل شده و تیز از کمی بالاتر از گره برگ قیچی کنید. این کار باعث می‌شود تا ساقه گیاه چند رشته شده و گیاه متراکم‌تر شود.

تکثیر از طریق قلمه زدن ساقه

در طول نگهداری از حسن یوسف برای تکثیر گیاه از طریق قلمه زدن ساقه می‌توانید یک ساقه به طول حدود 13 سانتی‌متر را از گیاه مادر جدا کنید. این ساقه باید از زیر گره برگ بریده شود. می‌توانید تمام برگ‌های روی ساقه، به‌جز جفت بالایی را نیز جدا کنید.

همچنین اگر تمایل داشتید می‌توانید ساقه را در هورمون رشد ریشه قرار دهید. این یک کار اختیاری است و تنها به روند ریشه دادن گیاه سرعت می‌بخشد.

بعد از جدا کردن ساقه و قرار دادن آن در هورمون رشد، می‌توانید آن را در آب یا خاک قرار دهید.

اگر ساقه را در آب قرار می‌دهید بهتر است یک لیوان یا پارچ انتخاب کنید و آن را تا جایی از آب پر کنید که نیمه پایینی ساقه در آب قرار بگیرد. سپس ظرف خود را در محیطی گرم قرار دهید. بهتر است این گرما از پایین به ظرف وارد شود نه از بالا و هر زمان احساس کردید آب کثیف است، نسبت به تعویض آب اقدام کنید.

بعد از چند هفته باید جوانه زدن ریشه‌ها را ببینید. حالا وقت انتقال ساقه به گلدانی کوچک یا باغچه با شرایط نگهداری معمول گل حسن یوسف است.

اگر هم قرار است از ابتدا ساقه را در گلدان بکارید باید همین مراحل را طی کنید و به جای لیوان از یک گلدان کوچک استفاده کنید. برای کاشت ساقه در خاک از انگشت کوچک خود یا انتهای یک خودکار استفاده کنید. زمانی که ساقه را در خاک گذاشتید با دست خاک را در اطراف ساقه محکم کنید تا از افتادن آن جلوگیری شود.

بعداز چند هفته اگر رشد جدیدی در قلمه مشاهده کردید، یعنی ریشه‌های گیاه شکل گرفته و تکثیر شما موفقیت‌آمیز بوده است. درغیراینصورت باید مدت زمان بیشتر منتظر بمانید تا گیاه شما ریشه بزند.

تکثیر از طریق بذر

تکثیر حسن یوسف از طریق بذر بسیار آسان است و اکثرا نتیجه می‌دهد. در طول نگهداری از گل حسن یوسف، برای تکثیر آن از طریق بذر، یک سینی برداشته و آن را با خاک گلدان پر کنید. سپس بذرهای حسن یوسف را همه جای سینی پخش کرده و یک لایه خاک روی آن‌ها بریزید تا بذرها دیده نشوند. بعداز انجام اینکار سینی را به مکانی نورگیر و روشن منتقل کرده و خاک آن را همیشه نمناک نگه دارید و اجازه ندهید بیش‌از حد خیس شود.

می‌توانید یک پلاستیک نیز روی سینی بکشید تا رطوبت آن حفظ شده و خاک سریعا خشک نشود. با انجام کارهای یاد شده بعد از دو هفته باید شاهد جوانه زدن بذرها باشید. بعد از اینکه بذرها جوانه زدند پلاستیک را برداشته و اجازه دهید تا جوانه‌ها به‌اندازه‌ای رشد کنند که بتوانید آن‌ها را به گلدان منتقل کنید.

نکته‌ای که در این باره باید درنظر داشته باشید این است که در زمان آب‌دهی دقت کنید که آب را از قسمت پایینی سینی بریزید تا ریشه گیاه بتواند آب را از زیر جذب کند. این کار باعث محافظت از نهال‌های جوان و ضعیف شما می‌شود.

گلدهی

حسن یوسف در تابستان گل می‌دهد، گل‌هایی که در مقایسه با برگ‌های زیبای این گیاه، رنگ پریده هستند. ازاین‌رو در طول نگهداری از گل حسن یوسف می‌توانید به محض مشاهده جوانه این گل‌ها، آن را از شاخه جدا کنید.

این گل‌ها در برابر برگ‌های گیاه، نمای زیبایی ندارند و فقط انرژی زیادی را از گیاه جذب می‌کنند. با جدا کردن گل‌ها از ساقه، گیاه انرژی خود را روی سلامت و رشد برگ‌هایش متمرکز می‌کند.

تعویض گلدان در طول نگهداری از گل حسن یوسف

حسن یوسفی که در گلدان کاشته شده پس از مدتی نیاز به گلدانی بزرگتر دارد زیرا فضای گلدان برایش کوچک می‌شود، از طرفی اگر ریشه‌های گیاه فضای گلدان را پر کند و بیش‌از حد متراکم شود، رشد گیاه متوقف می‌شود.

در طول نگهداری از گل حسن یوسف برای تعویض گلدان آن باید گیاه را با دقت تمام از گلدان قدیمی‌اش خارج کنید سپس تا جایی که می‌توانید و به ریشه‌ها آسیب نرسد خاک باقیمانده روی ریشه‌ها را بتکانید. اگر ریشه‌های گیاه شما به‌دلیل کمبود فضا متراکم شده و گره خورده است باید به نرمی ریشه‌ها را ماساژ دهید تا گره ریشه‌ها باز شود و شکل مناسب را بگیرد.

بهتر است گلدان جدیدی که انتخاب می‌کنید حدود پنج سانت از ارتفاع و قطر بزرگتر باشد. قبل از انتقال گیاه به گلدان جدید نیز باید کمی خاک تازه به گلدان اضافه کنید تا بتوانید گیاه را در همان عمقی بکارید که در گلدان قبلی کاشته بودید.

یادتان باشد بعد از تعویض گلدان آب زیادی به گیاه بدهید و در دفعه‌های بعدی مثل قبل آبیاری را انجام دهید.

بهترین زمان برای تعویض گلدان حسن یوسف در اوایل بهار و زمانی است که خاک گیاه کمی نمناک باشد. اگر برای نگهداری از حسن یوسف از گلدانی سفالی استفاده می‌کنید باید بدانید که این گلدان‌ها رطوبت را از خاک گرفته و به خود جذب می‌کنند، پس بهتر است اطراف گلدان را با پلاستیک بپوشانید تا رطوبت خاک حفظ شود.

آفات در طول نگهداری از گل حسن یوسف

آفاتی که در طول نگهداری از حسن یوسف می‌توانند این گیاه را درگیر کنند، شامل شپشک‌ها، کنه‌ها، مگس‌های سفید، کنه‌های تار عنکبوتی و حلزون‌ها می‌شوند.

شپشک‌ها می‌توانند در محل اتصال ساقه به گیاه بچسبند و شیره گیاه را بیرون بکشند. کنه‌ها نیز همین کار را می‌کنند و اگر تعدادشان زیاد شود باعث آسیب به گیاه می‌شوند.

مگس‌های سفید هم حمله‌ای مشابه کنه‌ها انجام می‌دهند و شما می‌توانید به سرعت آسیب‌های وارده را مشاهده کنید. کنه‌های تار عنکبوتی علاوه بر شیره گیاه، برگ‌های گیاه را نیز خورده و یک سطح تار مانند از خود به جای می‌گذارند. گروه آخر یعنی حلزون‌ها، در طول شب فعالیت خود را آغاز می‌کنند و در روز در زیر گیاه پنهان می‌شوند.

تمام آفت‌ها به جز حلزون‌ها را می‌توانید با استفاده از یک صابون حشره‌کش از بین ببرید. برای حلزون‌ها سم‌هایی به شکل طعمه وجود دارد که حلزون‌ها با خوردن آن از بین میروند. علاوه‌براین می‌توانید برای پیشگیری از هجوم آفات به این گیاه از روغن نیم نیز استفاده کرده یا از حشراتی مفید مثل کفشدوزک یا بال‌توری‌سانان کمک گرفته و با آفت‌های یاد شده (به‌جز حلزون‌ها) مبارزه کنید.

مشکلات و بیماری‌های احتمالی در طول نگهداری از گل حسن یوسف

اگرچه حسن یوسف نسبت به اغلب آفات و بیماری‌ها مقاوم است، اما گاهی اوقات خطرات دیگری نیز آن را تهدید می‌کنند. در این میان، چند مورد فراوانی بیشتری دارند و در اغلب حسن یوسف‌ها مشابه‌اند:

1. آفتاب سوختگی

از آنجا که حسن یوسف جزء گیاهان سایه دوست است اگر در آفتاب شدید قرار بگیرد ممکن است برگ‌هایش بسوزد. این مساله باعث می‌شود برگ‌ها کم‌رنگ شوند، لبه برگ‌ها چروکیده یا سوخته شود و همچنین گاهی لکه‌هایی شفاف روی برگ ایجاد شود که بعدا تبدیل به سوراخ می‌شود.

این نشانه‌ها با کم‌آبی یا آب‌دهی زیاد نیز تشدید می‌شوند. برای جلوگیری از این مشکلات گیاه باید بخشی از روز را در سایه باشد مخصوصا در طول مدت آفتاب بعد از ظهر، ازاین‌رو اگر مجبورید گیاه را در آفتاب دائمی قرار دهید بهتر است سراغ گونه‌هایی از حسن یوسف بروید که طاقت بیشتری دارند.

2. پوسیدگی و فاسد شدن ریشه

حسن یوسف خاکی مرطوب و دارای زهکشی عالی را برای زندگی خود ترجیح می‌دهد، نه خاکی خیس و غرقاب شده را؛ ازاین‌رو اگر خاک نتواند آب اضافی را از خود عبور دهد، می‌تواند سبب پوسیدگی ریشه و ساقه شود. این پوسیدگی در نهایت به قهوه‌ای شدن برگ‌های حسن یوسف منجر شده و حتی ممکن است آن را نابود کند.

برای داشتن خاکی مرطوب ریختن مالچ روی خاک یک حرکت عالی است، اما باید درنظر داشته باشید که اگرچه مالچ به حفظ رطوبت در داخل خاک کمک شایانی کرده و مانع از رشد علف‌های هرز می‌شود، اما می‌تواند مشکل‌ساز نیز باشد، به‌طوری‌که اگر مالچ در تماس مستقیم با بدنه و ساقه‌های نازک گیاه قرار بگیرد، سبب ایجاد پوسیدگی در آن‌ها خواهد شد.

اگر قصد استفاده از مالچ داشتید، سراغ مالچ چوب نروید، چون چوب آب زیادی را به خود جذب می‌کند و از آنجایی که این خاکپوش با ساقه گیاه تماس دارد باعث گندیدن آن می‌شود. ازاین‌رو به جای مالچ چوبی از مالچ شنی استفاده کنید تا سریع‌تر خشک شود.

در طول نگهداری از گل حسن یوسف اگر هرگونه نشانه‌ای از پوسیدگی یا گندیدن در ریشه یا ساقه گیاه خود مشاهده کردید به‌سرعت قسمت‌های خراب را از گیاه جدا و گیاه را به خاک تمیز دیگری منتقل کنید.

برای این‌کار باید گیاه را به‌آرامی از گلدان یا باغچه خود خارج کنید، مقداری آب تمیز آماده کنید و ریشه‌ها را به‌آرامی شست‌وشو دهید تا کثیفی‌ها تمیز شوند. سپس ریشه را بررسی کنید و قسمت‌های خراب را ببرید. همین کار را با ساقه‌های خراب هم انجام دهید. فقط باید درنظر داشته باشید که اگر قسمت مرکزی ریشه خراب شده باشد، گیاه قابل بازیابی نیست و به‌زودی از بین خواهد رفت.

بعد از جداکردن ریشه‌ها گیاه را به خاکی تمیز منتقل کنید و یادتان باشد که هیچ‌گاه گیاه را به همان خاک قبلی منتقل نکنید. حین انجام کار نیز قیچی خود را استریل کنید تا هیچ گونه کثیفی و قارچی روی آن نماند. به‌منظور استریل کردن قیچی یک قسمت مایع سفید کننده را با سه قسمت آب ترکیب کنید و قیچی را با آن استریل کنید.

3. سفیدک کرکی

سفیدک کرکی از جمله بیماری‌هایی است که برای حسن یوسف‌های درون باغچه رخ می‌دهد و معمولا گیاهان داخل خانه از این بیماری در امان هستند. بروز سفیدک کرکی در گلخانه‌ها شایع‌تر است، در واقع هر محیطی که دارای رطوبت بالایی باشد زمینه را برای حضور این قارچ فراهم می‌کند.

در طول نگهداری از گل حسن یوسف اگر احساس کردید حسن یوسف شما به این بیماری مبتلا شده است، آن را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید و از سایر گیاهان دور کنید. به‌این‌شکل از پخش قارچ جلوگیری خواهید کرد. سپس با محلول ضدقارچ یا محلول آب و صابون باغبانی تمام سطح گیاه را اسپری کنید.

به‌عنوان آخرین نکته در مورد مشکلات حسن یوسف نیز گفتنی است، اگر می‌خواهید گیاه شما به مشکلات یاد شده کمتر دچار شود، در طول نگهداری از حسن یوسف از اسپری کردن آب روی سطح برگ‌ها یا ریختن آب موقع آبیاری روی ساقه و برگ‌ها جلوگیری کنید. به‌این‌شکل گیاه شما کمتر در معرض مشکلات و بیماری قرار خواهد گرفت.
مشکلاتی که ممکن است در طول نگهداری از گل حسن یوسف برای برگ‌ها و ساقه‌های آن ایجاد شود

1. ریزش برگ‌ها

ریزش برگ به‌طور معمول نتیجه کم بودن میزان آبیاری، قرار گیری گیاه در نزدیکی دستگاه‌های سرمایشی/ گرمایشی یا سرد بودن بیش‌از حد هواست. خوشبختانه درمان ریزش برگ‌های حسن یوسف آسان است، کافی است آبیاری را اصلاح کرده و گیاه را به مکانی گرم‌تر ببرید. همچنین آن را کنار پنجره یا دری که مدام باز می‌شود نیز قرار ندهید. بدیهی است که نزدیکی شوفاژ، کولر و بخاری نیز نمی‌توانند مکان‌های خوبی برای نگهداری از گل حسن یوسف باشند.

2. فاسد شدن ساقه

خاک مرطوب برای سلامت حسن یوسف یک فاکتور ضروری است، اما این مرطوب بودن نباید با خیس و غرقاب شدن اشتباه گرفته شود، چون همان‌طور که در بخش‌های بالاتر مطلب گفتیم، خاک خیس زمینه را برای ابتلای ساقه و ریشه به پوسیدگی فراهم می‌کند. بنابراین در طول نگهداری از حسن یوسف همواره مواظب باشید که بیش‌از حد نیاز به گیاه آب ندهید.

بهترین حالت برای آبیاری حسن یوسف این است که تا خشک شدن لایه رویی خاک صبر کنید و سپس به آن آب بدهید. حدودا نیم ساعت پس از آبیاری نیز، زیر گلدانی را خالی کنید، چون درغیراینصورت آب باقی‌مانده مانع از خشک خاک گلدان شده و در نهایت به پوسیدگی ریشه منجر خواهد شد.

3. رشد علفی (رشد نامتوازن و ضعیف)

این اتفاق محصول مشترک کم بودن نور و نگهداری نامناسب از گل حسن یوسف است. برای حل مشکل و نگهداری درست از حسن یوسف باید برای آن نور کافی و درخشان خورشید فراهم کرده و هر ماه، نوک بخش‌های جوان را هرس کنید تا گیاهی زیبا و مرتب داشته باشید. اگر خیلی دیر شده و دیگر ظاهر مرتب گیاه از بین رفته است، توصیه ما این است که گیاه را کاملا هرس کنید تا مجددا و این بار زیباتر رشد کند.

4. زرد شدن برگ‌ها

به‌طور طبیعی، برگ‌های قدیمی زرد شده و می‌ریزند تا برگ‌های جوان جایگزین آن‌ها شوند. این زردی و سپس ریزش معمولا از بخش پایینی گیاه و به‌مرور زمان رخ می‌دهد. در این حالت جای نگرانی نیست، چون بخشی از چرخه طبیعی زندگی حسن یوسف است، اما اگر به‌طور ناگهانی تعداد زیادی از برگ‌ها زرد شدند و گیاه ظاهری بیمارگونه به‌خود گرفت، یعنی بیش‌از حد به آن آب داده‌اید.

در اغلب اوقات به این راحتی نمی‌توان گیاه را نجات داد، اما این به معنای عدم تلاش برای بازیابی گیاه نیست، برای حل مشکل گیاه، آن را از گلدان خارج کرده و ریشه را بررسی کنید. بخش‌های بیمار را جدا کنید، طوری که فقط بخش‌های سالم ریشه باقی بماند. سپس گیاه را مجدد در خاکی تازه بکارید و این بار با دقت بیشتری نیازهای آبی گیاه را فراهم کنید.

با توجه به آنچه گفته شد، توصیه ما در گُل‌سِتان به شما این است که در طول نگهداری از گل حسن یوسف در آبیاری آن دقت زیادی به‌خرج داده و آن را بیش‌از حد آبیاری و غرقاب نکنید.